Türk Siyaset Uzmanı, Uluslararası İlişkiler Profesörü Hüsamettin İnaç, İRDS Merkezi’ne (BMDAM) konuyla ilgili verdiği röportajda şunları söyledi:

Trump özellikle belli bir plan geliştirerek bir şekilde Rusya ile Ukraynayı buluşturmaya çalışıyor, biliyorsunuz yani burda önemli dönüm noktası olan husus Tomahawkların Amerika tarafından Ukraynaya verilmesi konusuyla gündeme geldi, çünki başından beri Tramp Ukrayna-Rusya barışını sağlamak istiyordu ama şimdiye kadar Putin ayak dirediği için Alaska zirvesindende her hangi bir netice alınamadı. bu noktada artık Amerika bir şekilde Rusyayı ikaz etmeli veya tehdid etmeliydi işte “Tomahawk” füzeleri burda gündeme geldi, çünki bilindiği üzere “tomahawk” 250 km-den fazla menzili olan son derece öldürücü ve tahrib edici bir silah ve savaşın karakterini değiştire bilecek bir kabiliyyete sahib, bu açıdan baktığımızda bu süreçde Putin akıllı ve tecrübeli bir devlet adamı olarak devriyeyi girdi ve hemen “tomahawk” konusu gündeme geldiği andan itibaren Trampla bir görüşme talebinde bulundu, bu telefon görüşmesinin akabinde önümüzdeki günlerde bir Budapeşde görüş zirvesi konusunda anlaştılar. Burda özellikle Trampın kafasında yatan şey her ikisi tarafın kabul ede bileceği adil bir barışı sağlamak değil, onun sadece tek bir düşüncesi var işte en son israil-gazze arasında sağladığı kör-topal irelileyen süreçte olduğu gibi bir dayatma yaparak bir oldu-bitdi yada bir emrivaki yaparak bir barışı hakim kılmak ve 8-ci barıştan sonra artık 9-cu barışığımıda sağladım, yani 9 tane savaşı bitirdim diye bilmek. Burda özellikle Tramp Putin-i koruyan bir yol izliyor. Putin biliyorsunuz Krımı tamamen ilhak etdiği için burayı tartışmak dahi istemiyor ve aynı zamanda Donbas bölgesindeki Donetski tamamen hakimiyyeti altına almak, luhanskı kısmen yönetmek istiyor ve dolayısıyla bu şartlar altında bir barışa izma ata bileceğini söylüyor. Ama Zelenskinin beklentisi bir ateşkesin olması, ateşkes sonrasındada hiç bir rus askerinin ukrayna topraklarında kalmaması yönündedir. dolayısıyla bu iki tarafın beklentileri arasında ciddi bir uçurum mevcut ancak burda Putinin özellikle Amerikadan destek görüyor olması onun elini daha çok güclendiriyor ve burada ukrayna ile avrupa beraber oturub Tramp-ın planını görüşeceklerdir. Benim algıladığım kadarı ile Trampın planını kabul etmekden başkada bir çarede bulamayacaklardır, çünki özellikle geldiğimiz noktada her ne kadar son zamanlarda Avrupa kendi güvenlik mimarisini oluşturmaya çalışsada bir ordu kurmak ve ukraynaya amerika olmaksızın destek vermek konusunda oldukca başarısız olmuşlardır. bu gerçeği aslında göz önünde bulundurarak avrupa ve ukrayna istemeye-istemeye Trampın planını kabul etmek zorunda kala bileceklerdir, böylede bir zorumluluk var ortada ama tabii zoraki anlamda yapılan bir barış ne kadar kalıcı olur bu tartışmalıdır. bence her iki taraf bunu bir ateşkes yada soluklanma zemini olarak değerlendirir, belli bir süre sonra savaş yeniden başlar diye ben şahsen düşünenlerdenim.
Turan Əlizadə






