Türkiyəli Siyasət Uzmanı, Beynəlxalq Münasibətlər Professoru Hüsaməttin İnaç İRDS Center (BMDAM) – a mövzu ilə bağlı müsahibəsində qeyd edib ki:

Tramp konkret olaraq konkret plan hazırlamaqla Rusiya və Ukraynanı bir araya gətirməyə çalışır. Bildiyiniz kimi, burada həlledici dönüş nöqtəsi ABŞ-ın Ukraynaya Tomaqavklar verməsi məsələsi ilə bağlı oldu. Tramp əvvəldən Ukrayna ilə Rusiya arasında sülhə nail olmaq istəyirdi, lakin Putinin bu məsələ ilə bağlı razılaşmağa gəlmədiyi üçün Alyaska sammiti heç bir nəticə vermədi. Bu məqamda Amerikanın Rusiyanı hansısa formada xəbərdar etməsi və ya təhdid etməsi lazım idi. Burada Tomaqavk raketləri işə düşdü. Məlum olduğu kimi, “Tomaqavk” son dərəcə öldürücü və dağıdıcı silahdır və 250 km-dən çox mənzilə malikdir və müharibənin xarakterini dəyişdirmək qabiliyyətinə malikdir. Bu nöqteyi-nəzərdən Putin müdrik və təcrübəli dövlət xadimi kimi işə qarışıb və Tomaqavk məsələsi gündəmə gələn andan dərhal Trampla görüş istəyib. Bu telefon danışığından sonra onlar yaxın günlər ərzində Budapeştdə sammit keçirməyə razılaşdılar. Burada Trampın xüsusi müddəası hər iki tərəf üçün məqbul olan ədalətli sülhə nail olmaq deyil; onun yalnız bir məqsədi var: İsraillə-Qəzza arasında son yalnış və yöndəmsiz danışıqlar prosesində olduğu kimi, yerinə yetirilməsi və ya yerinə yetirilməsinə nail olmaq və sülhün bərqərar olmasını təmin etmək və “səkkizinci sülhdən sonra mən indi doqquzuncu sülhə nail oldum, doqquz müharibəni bitirdim” deyə bilsin. Tramp burada xüsusilə Putini müdafiə edir. Bildiyiniz kimi, Putin Krımı tamamilə ilhaq etdiyi üçün onu müzakirə etmək belə istəmir. O, həmçinin Donetskə tam nəzarət etmək və Donbas bölgəsində Luqanskı qismən idarə etmək istəyir və bu şərtlərlə sülhə razılaşa biləcəyini deyir. Lakin Zelenskinin gözləntisi atəşkəsdir və atəşkəsdən sonra heç bir rus qoşunu Ukrayna torpaqlarında qalmayacaq. Ona görə də bu iki tərəfin gözləntiləri arasında ciddi uçurum var. Mövcud olaraq ABŞ-ın dəstəyi Putinin mövqeyini daha da gücləndirir. Ukrayna və Avropa bir araya gələrək Trampın planını müzakirə edəcəklər. Mənim fikrim budur ki, onlar Trampın planını qəbul etməkdən başqa çarə tapmayacaqlar, xüsusən də bu məqamda, Avropa son vaxtlar öz təhlükəsizlik arxitekturasını yaratmağa cəhd etsə də, onlar ordu yaratmaqda və ABŞ-sız Ukraynanı dəstəkləməkdə böyük ölçüdə uğursuz olublar. Bu reallığı nəzərə alsaq, Avropa və Ukrayna istəməsə də, istəməsə də Trampın planını qəbul etməyə məcbur ola bilər. Bunun üçün açıq bir zərurət var, lakin təbii ki, məcburi sülhün davamlılığı mübahisəlidir. İnanıram ki, hər iki tərəf buna atəşkəs və ya nəfəs məkanı kimi baxacaq. Şəxsən mən inanıram ki, müəyyən müddətdən sonra müharibə yenidən başlayacaq.

Turan Əlizadə